بازیهای حافظه برای سالمندان نه تنها میتواند باعث سرگرمی آنها شود بلکه میتواند باعث تقویت حافظه، تواناییهای روزمره زندگی و به طور کلی سلامت ذهنی آنها شود.
تمرینهایی جهت تقویت و نگهداری ذهن در سنین بالاتر به همان اندازه نگهداری از تواناییها و قدرتهای فیزیکی بدن مهم میباشد. در طول سالیان عمر، مغز مسئولیت شاد نگه داشتن را به عهده دارد و در زمان پیری سلامت ذهنی و مغزی عامل بسیار مهمی برای مستقل زندگی کردن میباشد.
برای اطمینان از اینکه ذهن بتواند بهترین فعالیت خود را ارائه دهد، ذهن باید به صورت روزمره به چالش کشیده شود. به چالش کشیده شدن ذهن میتواند به راحتی توسط بازیها و سرگرمیهای سالمندان ، تعیین وظایف و فعالیتهایی انجام شود که لذت بخش و آسان میباشند و در هر زمان و مکان قابل انجام میباشند.
۱۰ مورد از سرگرمیهای سالمندان که برای سلامت ذهنی و جسمی مفید میباشد:
• کارهای هنری و کاردستی برای فعال نگه داشتن ذهن و حتی دستها
برای افراد مسن، درست کردن کاردستی نه تنها روشی بسیار خوب برای استفاده از قدرت تصورشان میباشد بلکه با ساختن وسایلی برای منزل و یا هدایایی برای دوستان مهارت استفاده از دستان خود را نیز حفظ می کنند. برای این فعالیت لزومی به ساختن وسایل گران و یا پیچیده نمیباشد مثلا میتواند درست کردن قاب برای عکسهای قدیمی، کارت تبریک و یا بافتن لباس برای بچه ها باشد.
• مشغول نگه داشتن ذهن با جدول کلمات
جدول کلمات یک چالش هیجانانگیز است که میتواند ذهن را مشغول نگه داشته و آن را وادار به فعالیت کند. حتی اگر تمام جدول حل نشود برای حدس زدن کلمات، صحبت با سایر افراد و تلاش برای حل کردن جدول مواردی هستند که به سلامت ذهن کمک میکنند.
• ساخت پازل
برای بسیاری از مردم پازلها اولین بازیهای ذهنی بودهاند که انجام دادهاند، ولی با افزایش سن فراموش میشود که این بازی تا چه میزان میتواند برای سازماندهی مغز مفید باشد. از فواید دیگر این سرگرمی سالمندان این است که این فعالیت با کاهش فشار خون و آرام کردن تنفس ایشان میتواند کمک بزرگی به آرام شدن و ریلکس شدن ایشان کند. حتی برخی از مردم از پازلها به عنوان ابزار مدیتیشن یاد میکنند و این برای افراد مسن با دغدغههای ذهنی زیاد بسیار مفید و سرگرم کننده میباشد.
• حل کردن سودوکو
سودوکو یک بازی مغزی بسیار عالی برای تمام سنین و تمام تواناییها میباشد. سودوکو یک بازی منطقی با اعداد است که توانایی حل مسئله و یافتن الگوها را تقویت میکند. توانایی که این سرگرمی سالمندان افزایش میدهد بالا بردن قدرت تصمیمگیری برای این افراد می باشد و به ایشان کمک میکند تا تصمیم گیریهایی را که در زندگی روزمره با آنها مواجه میشوند را به راحتی پیش ببرند.
• بازی شطرنج و بالا بردن قدرت برنامهریزی در سالمندان
شطرنج یک سرگرمی قدیمی میباشد که برای سالیان سال به عنوان بازی در نظر گرفته شده است که سلامت ذهن و مغز را به همراه میآورد. شطرنج یک سرگرمی عالی برای تمامی سنین است و باعث افزایش قدرت برنامهریزی، استراتژی و قدرت تفکر میگردد.
برخی از مردم از شطرنج دوری میکنند زیرا تصور میکنند که برای بازی شطرنج نیاز به هوش بسیار بالا دارند ولی این واقعیت ندارد. بازی کردن شطرنج به طور شگفت انگیزی باعث افزایش IQ و تمرکز می شود. امروزه میتوان شطرنج را به صورت آنلاین نیز بازی کرد و احتیاجی به حضور یک حریف نمیباشد.
• بازیهای کامپیوتری
بسیاری ممکن است تصور کنند که بازیهای کامپیوتری متعلق به جوانان است اما بسیار جالب است که این بازیها میتوانند از دسته سرگرمیهای سالمندان باشد که برای ایشان جذابیت بسیار ایجاد کند. تحقیقات نشان می دهد بازیهای ۳ بعدی کامپیوتری میتواند برای سالمندان بسیار مفید باشد از این رو که این بازیها نیازمند واکنش سریع میباشد در عین اینکه برنامهریزی دقیقی جهت پیشبرد بازی نیاز میباشد و به خاطر سپردن دکمه ها نیز امری ضروری میباشد. بازیهای کامپیوتری هم چنین نیازمند فراگیری تواناییهای جدید میباشند که این توانایی ها در سلامت شناختی و مفهومی افراد بسیار مفید میباشد و هم چنین حس ارزشمند دستیابی به اهداف را در آنها تقویت میکند.
انجام فعالیتهایی جهت بالا بردن حافظه ، تواناییهای ذهنی و توجه در سالمندان
در این قسمت تعدادی فعالیت معرفی میگردند که هدف آنها بالا بردن حافظه و توجه ذهنی میباشد، تواناییهای اساسی و لازم برای افراد مسن که میتواند حس ارزشمند بودن در ایشان ایجاد کند و احساس بیاستفاده بودن را از انها دور کند:
• سعی کنید ماههای سال را به ترتیب حروف الفبا تکرار کنید
• به اطراف خود نگاه کرده و سعی کنید ۵ شی قرمز که در جیبتان جا میشود را پیدا کرده و پس از آن ۵ شی آبی که در جیب جا نمیشوند.
• دو حرف از ابتدای اسمتان انتخاب کرده و سعی کنید با آنها ۲ کلمه بسازید و تعداد کلمات را تا هرچه میتوانید بالا ببرید.
• باغبانی و شناسایی گیاهان
بیرون رفتن از خانه تاثیر به سزایی در بهبود حال سالمندان دارد حتی اگر این بیرون رفتن محدود به رفتن به باغچه و یا باغ و پارک نزدیک منزل باشد. هوای تازه محرک بسیار خوبی برای مغز میباشد و در کنار آن تلاش در جهت شناسایی گیاهان میتواند تاثیر به سزایی در بالا بردن تواناییهای ذهن ایشان داشته باشد.
• سرگرمیهای سالمندان جهت تقویت حافظه کوتاه مدت
همزمان با بالا رفتن سن، یادآوری مسائل سختتر میگردد و در بسیاری موارد حافظه کوتاهمدت بسیار تحت تاثیر قرار میگیرد و این مسئله انجام کارهای روزمره از جمله خرید و انجام کارهای منزل را با چالش مواجه میکند بنابراین تقویت و حفظ آن بسیار مهم میباشد.
یک بازی جالب که برای تقویت حافظه کوتاه مدت میتوان انجام داد این است که میتوان تعدادی از وسایل را در یک سینی قرار داد و برای مدتی به انها نگاه کرد پس از آن آنها را پوشاند و تلاش کرد که اسامی اجسام داخل سینی نوشته شود و هرچه بیشتر به یاد آورده شود حافظه بهتر میباشد.
• خواندن کتاب و تعریف کردن آن
مطالعه کردن یک فعالیت بسیار عالی میباشد که علاوه بر بالا بردن تواناییهای شناختی و مفهومی و بالا بردن دایره لغات میتواند احساس تنهایی را در سالمندان کاهش دهد و مطلبی که میتواند مزایای کتاب خواندن را بالا ببرد این است که کتاب خوانده شده را خلاصه کرده و تعریف کنیم. این فعالیت میتواند در عین کمک به بالا بردن حافظه در ابعاد زندگی اجتماعی نیز تاثیر به سزایی داشته باشد.
• تقویت ذهن با لیست خرید
بازی های حافظه نه تنها به افراد مسن کمک می کند حافظه را بهبود ببخشند بلکه میتواند از تنهایی ایشان نیز بکاهد. به چالش کشیدن ذهن با یک بازی خرید یک فعالیت سرگرم کننده است که در واقع مهارت های حافظه و همچنین تعامل اجتماعی را تقویت می کند.
به سادگی گروهی از سالمندان را جمع کنید و از آنها بخواهید که در یک دایره بنشینند. نفر اول با گفتن این جمله شروع می کند: “من به سوپر مارکت رفتم و مرغ خریداری کردم”. نفر بعدی آن خط را تکرار می کند و مورد دیگری را اضافه می کند: “من به سوپر مارکت رفتم و مرغ و مقداری برنج خریداری کردم”. این ادامه دارد تا زمانی که به شخص اول برگردد ، که پس از آن مجدداً باید کل لیست را بگوید. بازی را می توان برای دورهای مختلف تکمیل کرد ، تا زمانی که هیچ کس نتواند تمام موارد را به خاطر آورد.
• فعالیتهای داوطلبانه میتواند از سرگرمیهای سالمندان نیز باشد و در هر سنی قابل اجرا است و لزومی ندارد که فقط جوانان انجام دهند. مهم نیست که فرد چند ساله باشد یا چقدر توانمند باشد ، فعالیت های داوطلبانه برای همه وجود دارد – از خواندن با کودکان ، مراقبت از حیوانات و کمک به فروشگاه های خیریه. نه تنها فعالیتهای داوطلبانه به افراد اجازه می دهند در جهان تغییری ایجاد کنند – بلکه آنها را به طرز غافلگیرانه تغییر می دهد!
علاوه بر احساس سلامت ، سرگرمیهای داوطلبانه می تواند انزوای اجتماعی را کاهش داده و اجازه دهد مهارت های جدیدی توسعه یابد.
فعال نگه داشتن ذهن در سنین بالاتر ضروری است. همانطور که اشاره کردیم ، روش های بسیاری برای انجام آن وجود دارد ، از جمله انواع بازیها، فعالیتهای ذهنی و سرگرمیهای سالمندان
در افراد مسن ،بهتر است این سرگرمی و بازیهای ذهنی و فعالیتهای جسمی به طور مداوم انجام شود تا بهترین نتایج به دست آید ، اما اثرات مثبت را می توان در یک دوره بسیار کوتاه مشاهده کرد. یک مطالعه جدید نشان داد افراد سالخورده که پنج تا شش هفته به طور مداوم در حال انجام تمرینات مغزی مانند فعالیتهای مربوط به حافظه و بازیها و سرگرمیهای ذهنی بودند ، در زمینه های روانی خود از قبیل حافظه ، استدلال و پردازش اطلاعات پیشرفت هایی را تجربه کردند. تأثیر این تمرینات حداقل پنج سال به طول انجامید.
به عنوان پشتیبانی ، تحقیقات دیگری که توسط کالج کالج لندن انجام شده است ، نشان داده است که آموزش و تمرین فعالیتهای ذهنی باعث پیشرفتهای بزرگی در کارهای روزمره ایشان گشته و تاثیر بسیار مثبتی در حافظه ایشان داشته است..
بازیها و سرگرمیهای ذهنی و مغزی میتواند باعث کاهش تأثیرات روحی منفی در دوران سالمندی شود و باعث افزایش سلامت مغزی در طی سالیان زندگی آنها گردد. مطالعات اخیر نشان داده اند که فقط پنج دقیقه بازی با پازل ها و سایر سرگرمیهای ذهنی میتواند به طور چشمگیری سلامت روان و ذهن را افزایش دهد. بنابراین فعال شوید ، ذهن را به چالش بکشید و از بازی لذت ببرید!
دوست عزیز شما می توانید این مقاله را به صورت صوتی از طریق فایل زیر گوش بدهید.