سالمندان نیز مثل همه انسان های دیگر نیاز به شادی و امید دارند. گاهی برخی ملاحظات فرهنگی و شاید هم بی توجهی موجب می شود که سالمندان به انزوا و گوشه گیری دچار شوند. افسردگی بزرگترین مشکل در دوره سالمندی است که بیماری های جسمی و روحی زیادی را با خود به ارمغان می آورد. شادی راز سلامت در دوران سالمندی است که از راه های ساده ای امکان پذیر است. راه های شاد نگهداشتن سالمندان به قدری ساده و در دسترس قرار دارد که گاهی از کنارش بی تفاوت رد می شویم. شاید ندانید که حتی یک پیاده روی ساده در طول روز چقدر به احساس شادابی افراد کمک می کند.
شاد نگهداشتن سالمندان وظیفه همه افرادی است که از نعمت زندگی با این عزیزان برخوردار هستند. اما بزرگترین کمک برای حفظ روحیه افراد سالمند از جانب خود شخص، خواهد بود. تا زمانی که باور نکنید حق زندگی و شادابی دارید، هرگز ذره ای حال و احوال تان خوب نخواهد شد. منتظر هیچ معجزه ای نباشید و از همین امروز برای بالا بردن روحیه خود تلاش کنید.
کمبود شادی در زندگی سالمندان چه تاثیری دارد؟
برای پیدا کردن ساده ترین راه های شاد نگهداشتن سالمندان باید ابتدا نبود شادی در دوره سالمندی را بررسی کنیم. همینطور که سن بالاتر می رود، احتمال ابتلا به برخی بیماری ها نیز بیشتر می شود. مشکلات جسمی و روحی از عوارض سالمندی هستند ولی همه افراد در هر سن و سالی امکان ابتلا به بیماری را دارند. اینطور نیست که فقط سالمندان بیمار شوند و جوان تر ها هرگز به دوا و دکتر احتیاج نداشته باشند.
در واقع خود سالمندان و اطرافیان نقش مهمی در کاهش سطح شادی در این افراد دارند. وقتی پدر بزرگ و مادر بزرگ را در هیچ کاری دخالت نمی دهید، به مرور او را منزوی و گوشه گیر کرده اید. در چنین شرایطی فرد احساس پوچی و بی ثمر بودن دارد و به کلی روحیه اش را می بازد.
کمبود شادی در زندگی سالمندان اثرات جبران ناپذیری به همراه دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نا امیدی و افسردگی
- ابتلا به بیماری های روحی و روانی
- کاهش تحرک در سالمندی
- عدم تمایل به ارتباط برقرار کردن با دیگران
- کم صحبتی و سکوت کامل در جمع
- دردهای موضعی بدون علت پزشکی
- اختلال در هورمون های بدن و ناهماهنگی در آن
- بی خوابی و یا اختلال در روند خواب شبانه
- احساس پوچی و یاس
طبق تحقیقات انجام شده ارتباط مستقیم بین سلامت روانی در دوران سالمندی با سطح سلامت سالمندان وجود دارد. افرادی که از نظر روحی و روانی سالم تر هستند بدون تردید از نظر سلامتی نیز در رده های بالاتر قرار دارند.
راه های شاد نگهداشتن در سالمندی
شاه کلید سلامت روحی-روانی و جسمی سالمندان ایجاد شادی در زندگی است. برای اینکه بدانیم چگونه می توان شادی را وارد زندگی کرد ابتدا همه فعالیت های فرد سالمند را بررسی می کنیم.
به طور کلی فعالیت ها در دوران سالمندی در سه حیطه قرار دارد:
الف-فعالیت های شناختی
ب- فعالیت های رفتاری
ج-فعالیت های اجتماعی
– فعالیت های شناختی
این فعالیت ها تاثیر مستقیم روی قوای ذهنی دارند و موجب سلامت مغز در دوران سالمندی می شوند. مشکلات شناختی نظیر عدم تمرکز، فراموشی و افسردگی به طور مستقیم روی کیفیت زندگی سالمند و هورمون شادی تاثیرگذار است.
یکی از راه های شاد نگهداشتن سالمندان شرکت در فعالیت هایی است که قوای شناختی فرد را تقویت می کند. انجام بازی های فکری نظیر پازل و انواع جورچین ها، حل جدول کلمات متقاطع و سودوکو، مطالعه کتاب های جذاب، تماشای برنامه های تلویزیونی و …. صدها فعالیت دیگر نمونه هایی از فعایت های شناختی هستند. اغلب این موارد حالت تفریحی و سرگرمی دارند و می توانند برای جبران کمبود شادی در زندگی سالمندان نیز موثر باشند.
– فعالیت های رفتاری
با انجام یک سری فعالیت ها می توان پویایی و شادی را در دوره سالمندی افزایش داد. اغلب سالمندان می توانند در این برنامه ها شرکت کنند و از نظر جسمی یا قوای مغزی مشکلی ندارند. شاید برخی از این فعالیت ها به نظر ساده باشد ولی نتایج فراوانی به همراه دارد.
برخی از فعالیت های رفتاری مفید در دوران سالمندی اینها هستند:
راه های شاد نگهداشتن سالمندان با ورزش
تحرک در سالمندی با آنچه که در جوانی وجود دارد، متفاوت است ولی این به معنای خانه نشین شدن سالمندان نیست. برخی از افراد در سنین بالا محدودیت های حرکتی دارند و نمی توانند در همه برنامه های ورزشی شرکت کنند. البته هنوز بسیاری از ورزش های مفید را می توان برای تغییر روحیه و شادابی امتحان کرد. ورزش های عمومی نظیر پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا و قایقرانی در تغییر روحیه سالمندان و ارتقا سطح شادابی در این افراد تاثیر فراوانی دارند.
مراقبت کردن از کودکان
یکی دیگر از راه های شاد نگهداشتن سالمندان اینست که از آن ها در نگهداری از نوه ها، کمک بگیرید. شاید می خواهید به پدر و مادر سالخورده خود لطف کنید تا خسته نشود ولی باور کنید هیچ چیز مثل مراقبت از نوه ها نمی تواند کمبود شادی در زندگی سالمندان را جبران کند. با اینکار فرد سالمند احساس مفید بودن می کند و هورمون شادی در بدن به مراتب بیشتر می شود. مطمئن باشید بچه ها نمی گذارند پدر بزرگ، مادر بزرگ یکجا بنشینند و دچار کم تحرکی شوند.
یادگیری مهارت جدید از راه های شاد نگهداشتن سالمندان
آموزش و یادگیری تا آخر عمر ادامه دارد. به جای اینکه مدام به سالمندان بگوییم از شما دیگر گذشته است، آنان را تشویق کنیم در یک برنامه آموزشی شرکت کنند. حتی می توانید به والدین سالمند خود کمک کنید که کار با رایانه یا تلفن های هوشمند را یاد بگیرند. به این ترتیب امکان ارتباطات بیشتری را دارند که خود بر افزایش شادی موثر است.
– فعالیت های اجتماعی
فعالیت های ارتباطی و اجتماعی، موجب ایجاد شادی و سرزندگی در سالمندان می شوند.
برخی از فعایت های مربوط به این حوزه عبارتند از:
– مسافرت های دسته جمعی با گروه های هم سن یا افراد خانواده
– دید و بازدید های خانوادگی، دوستانه یا مکان های عمومی
– شرکت در فعالیت های خیریه و عام المنفعه
