» فشار خون در سالمندان

فشارخون بالا یا پرفشاری خون چیست؟

فشار خون در بدن انسان تعیین کننده ی وضعیت کلی گردش خون می باشد.سیستم گردش خون از قلب و رگ های خونی تشکیل شده است که اکسیژن و مواد مغذی را در بدن جابجا می کند. حال آنکه  توجه به فشارخون در سالمندان به دلیل بالاتر بودن سن آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است.بنابراین اغلب پزشکان مخصوص سالمندان به آنان یا فرزندانشان توصیه می کنند که یک دستگاه فشارخون در منزل و یا در محل نگه داری سالمند داشته باشند( علی الخصوص زمانی که به مدت طولانی ایی فشارخون بالا در سالمندان مشاهده شده است)،تا بتوانند به صورت دوره ای فشارخون سالمند را زیر نظر داشته باشند.براساس آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت،حدود ۱.۱۳ میلیارد نفر در سراسر جهان به فشارخون بالا مبتلا هستند و این عارضه علت اصلی مرگ در جهان است. دکتر لاریجانی ، متخصص بیماری های داخلی و فوق تخصص بیماری های غدد درون ریز بیان کرد که ۶۰ درصد جمعیت  کشوربه فشارخون بالا مبتلاهستند واز آن اطلاع ندارند.همچنین وی تاکید کرد که ابتلا به فشار خون روند صعودی خود را طی می کند.خوشبختانه امروزه به مدد تکنولوژی، دیگر نیازی به فراگیری مهارت خاصی جهت گرفتن فشارخون وجود ندارد و در تمامی داروخانه ها دستگاه های دیجیتال فشارخون وجود دارد.

دستگاه های دیجیتال فشارخون دو عدد را نشان می دهد:سیستولیک و دیاستولیک:
عدد اول نشان دهنده ی  فشارخون سیستولیک (systolic)است که فشار ایجاد شده در اثر انقباض قلب و خروج خون از داخل آن را نشان می دهد. عدد بعدی که به آن دیاستولیک (diastolic)گفته می شود،بیانگر میزان فشار در زمانی است که قلب آرام بوده و در داخل آن خون در جریان باشد.
فشار خون بالا که به آن هاپیرتنشن (hypertension)نیز گفته می شود یک خطر جدی برای سلامت همه انسانها علی الخصوص سالمندان عزیزمان به شمار می آید و وجود چنین عارضه ای باعث بروز بیماری های قلبی ، بیماری های کلیوی و افزایش ریسک سکته در سالمندان می شود. فشار خون شامل دو محدوده برای سنجش است که وابسته به انقباض یا استراحت ماهیچه های قلب بین ضربان ها می باشد. فشارخون نرمال در سالمندان بین ۶۰ تا ۸۰ میلی متر جیوه و فشارخون بالا بین ۹۰ تا ۱۱۹ میلی متر جیوه می باشد.در ادامه میتوانید جدول پیشنهادی مهرمندان برای نحوه واکنش به اعداد گوناگون فشارخون را مشاهده نمایید.(البته ذکر این نکته دارای اهمیت است که این جدول بر اساس جمع آوری داده های گوناگون از منابع معتبر می باشد اما همواره باید در نظر بگیرید نظرنهایی و دارای اهمیت ،نظر پزشک معالج و یا پزشک مخصوص سالمندان می باشد)

اعداد مربوط به فشارخون دیاستولیک و یا عدد دوم نمایش داده شده بر روی فشارسنج:

پایین تر از ۸۰=فشارخون نرمال در سالمندان

۸۰ الی ۸۹=فشارخون بالا در سالمندان (نوع اول)

۹۰ الی ۱۱۹= فشارخون بالا در سالمندان (نوع دوم_تماس با پزشک مخصوص)

بالا تر از ۱۲۰=احتمال بروز آسیب جدی به سیستم عروق و قلب(تماس فوری با مرکز فوریت های پزشکی ۱۱۵)

منبع جدول و اعداد ذکر شده،انجمن قلب آمریکا است و اگر وضیعت فشارخون در سالمندان را به طور متناوب در منزل مورد بررسی قرار می دهید، باید این نکته را در نظر داشته باشید که اعداد و ارقام مربوط به آن در طول روز دستخوش تغییر خواهد بود و این تغییرات کاملا عادی و طبیعی است.
با بالا رفتن سن شریان های خونی ممکن است تنگ شده یا سفت شوند که این امر ارتباط مستقیم با میزان فشارمایع در شریان های بدن دارد . وقتی این شریان ها باریک و تنگ شوند فشارخون رخ خواهد داد . فشارخون میتواند به دیواره های این شریان ها آسیب وارد کرده و یا مستقیما قلب را تحت تاثیر قرار دهد و به آن آسیب بزند.البته پزشکان هنوز به طور کامل و دقیق متوجه علت فشارخون بالا در سالمندان نشده اند.در برخی موارد فشارخون با سبک زندگی افراد،محیط و مصرف دارو های خاص که  در نتیجه ی بیماری های کلیوی و مشکلات تیرویید است رخ خواهد داد.

درادامه علائمی که یک سالمند دارای فشارخون بالا با آن و پنجه نرم می کند آورده شده است.

علائم فشارخون بالا در سالمندان

فشارخون بالا در سالمندان معمولا با چند نشانه همراه است  اما هیچ زمان نمیتوان گفت به طور حتم در مورد بیماری های مربوط به سالمندان  صحبت نمود و گاها دیده شده که سالمندی گرفتار فشارخون بالا می باشد اما دارای هیچ علائمی نبوده است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که فشارخون به صورت ناگهانی و بدون هیچ نشانه ای رخ می دهد و باعث می شود تا فرد تحت مراقبت های فوری پزشکی قرار گیرد.

علائم فشار خون بالا در سالمندان به شرح زیر می باشد:

• سرگیجه
• حالت تهوع
• سر درد شدید
• وز وز کردن گوش
• سبکی سر
• تاری دید چشم

ابتلا به بیماری فشارخون در افرادی که کهولت سن دارند به دو گونه است:

1. ابتلا به بیماری فشار خون از نوع اولیه( ضروری): دراین مورد برای ابتلا به بیماری فشار خون اولیه دلیل مشخصی وجود ندارد و طی سال ها به مرور زمان رخ می دهد .
2. ابتلا به بیماری فشارخون از نوع ثانویه : این فشارخون به طورناگهانی و یکباره اتفاق میافتد و میزان  این فشار خون از فشارخون اولیه بیشتر می شود و این اتفاق میتواند عوامل مختلفی مثل مشکلات کلیوی ، برخی از نواقص مادر زادی در رگ های خونی و تومور غده ی آدرنال به همراه داشته باشد.

چه عواملی به تشدید فشارخون در سالمندان کمک می کنند :

• عوامل ژنتیکی:طبق آزمایش های به عمل آمده توسط دانشمندان و محققان بر روی ژنتیک افراد گوناگون نتیجه به دست آمده است این است که ،فشارخون از ژن های افراد انتقال پذیر است و به گونه ایی این بیماری ارثی نیزمی تواند باشد.
• عوامل محیطی : عوامل محیطی شامل عواملی است که عامل اصلی آن سبک زندگی و الگو های تغذیه ای افراد می باشد مثل نوشیدن نوشابه،چاقی،استفاده بیش از حد نمک در وعده های غذایی و غیره.
• بیماری های کلیوی:تجمع آب و نمک در بدن باعث بالا رفتن فشارخون درسالمندان خواهد شد.بنابراین اگر سالمندی دارای بیماری های کلیوی می باشد،فشارخون بالا یکی از محصولات جانبی آن بیماری است.

راهکارهای پایین آوردن فشارخون

برای درمان فشارخون بالا در افراد مسن و کنترل آن باید به صورت مداوم سالمند تحت نظر پزشک مخصوص سالمندان باشد و افراد مبتلا به این بیماری باید به طور کامل سبک زندگی خود را تغییر دهند تا از افزایش فشارخون جلوگیری نمایند.به عنوان مثال :

• سبزیجات و میوه را در وعده های غذایی روزانه خود بیشتر کنند
• مصرف نمک را به حداقل برسانند
• به طور منظم و روزانه حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنند
• از خوردن غذاهای چرب بپرهیزند
• استرس خود را مدیریت کنند
• وزن خود را در حالت تعادل نگه دارند

طبق پژوهش های انجام شده تغییر سبک زندگی اولین توصیه پزشکان به بیماران مبتلا به فشارخون بالاست و مصرف دارو آخرین توصیه پزشکان برای درمان فشارخون بالاست.توصیه مهرمندان تغییر رژیم غذایی به شیوه فوق می باشد و در آخر با توجه به موارد ذکر شده امید آن می رود که توانسته باشیم با کمک و همیاری شما عزیزان از شیوع بیش از پیش این بیماری جلوگیری کرده و سلامتی را به خانه های شما به ارمغان بیاوریم.

مقالات مرتبط

» چه روشهایی برای پیشگیری و درمان دیابت در سالمندان پیشنهاد میشود؟ » علل بی خوابی سالمندان و راههای جلوگیری از آن » چه کارهایی سبب افزایش قدرت سیستم ایمنی سالمندان خواهد شد؟ » آیا مصرف ویتامین E در روند فراموشی سالمندان تاثیر گذار است؟ » طب سالمندی چیست و پزشک سالمندان دارای چه ویژگی هایی می باشد؟ » چه نکاتی را باید برای مراقبت از سالمند مبتلا به کرونا رعایت نماییم ؟